Οι καθηγητές Αγγλικών που εργάζονται στο British Council δεν κατάγονται μόνο από το Ηνωμένο Βασίλειο ή άλλες Αγγλόφωνες χώρες αλλά από χώρες όλου του κόσμου. Σε αυτό το άρθρο η καθηγήτριά μας Andreea Pasere από τη Ρουμανία αναλύει τα θετικά στοιχεία που μπορεί να προσφέρει στη διδασκαλία των Αγγλικών ένας καθηγητής του οποίου τα Αγγλικά δεν είναι η μητρική γλώσσα.
Ο καθηγητής του οποίου τα Αγγλικά δεν είναι η μητρική γλώσσα αποτελεί ζωντανή απόδειξη ότι είναι εφικτό κανείς να αποκτήσει πολύ υψηλό επίπεδο Αγγλικών. Θυμάμαι τη δική μου εμπειρία όταν βρισκόμουν εγώ στη θέση της μαθήτριας και αντιμετώπιζα τα ίδια προβλήματα, αλλά και ένιωθα πώς είναι να μαθαίνεις μία ξένη γλώσσα. Έτσι μπορώ να εμψυχώνω τους μαθητές μου καθώς μοιράζομαι τις δικές μου μαθησιακές εμπειρίες μαζί τους.
Σας στηρίζουν με τη δομή και την προφορά των Αγγλικών
Η δομή ή κάποια γραμματικά φαινόμενα της αγγλικής γλώσσας ίσως να δυσκολεύουν τους ξένους στην εκμάθηση των Αγγλικών. Μαθαίνουν κανόνες και μετά ανακαλύπτουν ότι όλοι αυτοί οι κανόνες έχουν εξαιρέσεις. Είναι υποχρεωμένοι να μαθαίνουν τους κανόνες και τις δομές ενεργά και, επιπλέον, στις περισσότερες λατινογενείς γλώσσες δεν υπάρχουν πάντα αντιστοιχίες, όπως για παράδειγμα δεν υπάρχει ανάλογος χρόνος με τον «present perfect». Κι εγώ πάσχιζα να τα μάθω όλα αυτά όταν μάθαινα Αγγλικά.
Ως καθηγήτρια που δεν έχει μητρική γλώσσα τα Αγγλικά, μπορώ να δώσω στους μαθητές μου συμβουλές και να τους μάθω στρατηγικές για να εξασκηθούν ή να βελτιώσουν την προφορά τους με βάση τη δική μου εμπειρία όταν μάθαινα πώς να προφέρω ορισμένες λέξεις ή ήχους που δεν υφίστανται στη μητρική μου γλώσσα. Για παράδειγμα, ήχοι όπως το /θ/, το /ð/ και το /æ/ δεν υπάρχουν ούτε στα Ρουμάνικα ούτε και σε πολλές άλλες γλώσσες.
Αγγλικά για ένα διεθνές περιβάλλον
Τα Αγγλικά είναι διεθνής γλώσσα και καθώς ο αριθμός των ανθρώπων των οποίων τα Αγγλικά δεν είναι η μητρική γλώσσα ξεπερνά κατά πολύ εκείνους που έχουν τα Αγγλικά ως μητρική γλώσσα, είναι πολύ πιθανόν να πρέπει να επικοινωνήσετε σε διάφορα επίπεδα σε διεθνές περιβάλλον, είτε όταν ταξιδεύετε είτε στη δουλειά.
Πολλοί γλωσσολόγοι μάλιστα έχουν θέσει υπό αμφισβήτηση τη χρήση της υποδειγματικής προφοράς των φυσικών ομιλητών στη διδασκαλία των Αγγλικών. Το επιχείρημα που προβάλουν είναι ότι η προφορά των φυσικών ομιλητών δεν είναι απαραίτητα η πιο κατανοητή ή η κατάλληλη προφορά όταν ένας μη φυσικός ομιλητής επικοινωνεί με έναν άλλον μη φυσικό ομιλητή.
Τα λάθη που γίνονται στα Αγγλικά μπαίνουν σε ένα πλαίσιο
Οι ιδιωματισμοί, οι ψευδόφιλες λέξεις ή η κατά λέξη μετάφραση συχνά μπερδεύουν τους μαθητές και σε αυτή την περίπτωση ο καθηγητής που τα Αγγλικά δεν είναι η μητρική του γλώσσα μπορεί να προσφέρει επιπλέον βοήθεια. Οι μαθητές στην τάξη μου συχνά προσπαθούν να εκφράσουν τις σκέψεις τους μεταφράζοντάς τες απ’ ευθείας στα Αγγλικά. Οι προτάσεις τους μπορεί να βγάζουν νόημα αλλά όχι στο πλαίσιο της συζήτησης. Ένας μαθητής μου είπε: «Once, my son missed a bus and he cried for days» (Μία φορά ο γιος μου έχασε ένα λεωφορείο και έκλαιγε για μέρες). Αυτό ειπώθηκε έτσι επειδή στα Ρουμάνικα χρησιμοποιούμε το ίδιο ρήμα για να εκφράσουμε τη σημασία δύο διαφορετικών ρημάτων στα Αγγλικά, του ρήματος «to lose» και του ρήματος «to miss». Γνωρίζοντας ότι η συζήτηση αφορά ένα παιδί που έχασε το παιχνίδι του, ο καθηγητής που τα Αγγλικά δεν είναι η μητρική του γλώσσα μπορεί να διορθώσει αυτού του είδους τα λάθη και να εξηγήσει γιατί έγινε εξ αρχής το λάθος.
Οι μαθητές έχουν την τάση να εκφράζουν τα αρνητικά τους αισθήματα στη μητρική τους γλώσσα. Επομένως ένας καθηγητής που μιλάει την ίδια μητρική γλώσσα μπορεί να δώσει σημασία σε αυτά τα αισθήματα και να κάνει διορθωτικές κινήσεις όπου χρειάζεται. Στις τάξεις που οι μαθητές είναι παιδιά, ο καθηγητής που καταλαβαίνει τη γλώσσα τους είναι σε θέση να προλάβει τον σχολικό εκφοβισμό ή τη χρήση ανάρμοστου λεξιλογίου. Με αυτόν τον τρόπο δημιουργείται ένα πιο θετικό μαθησιακό περιβάλλον, που σύμφωνα με τις έρευνες, σας βοηθά να συγκρατείτε το νέο λεξιλόγιο ευκολότερα και σας ενθαρρύνει να τολμάτε να μιλάτε Αγγλικά στην τάξη.
Αυτό που έχει τη μεγαλύτερη σημασία είναι ο επαγγελματισμός και ο ενθουσιασμός του κάθε καθηγητή διότι, είτε είναι τα Αγγλικά η μητρική τους γλώσσα είτε δεν είναι, όλοι οι καθηγητές μας έχουν ως στόχο το μάθημά τους να είναι ενδιαφέρον, να προσφέρουν γνώσεις στους μαθητές τους και έτσι όλοι να μαθαίνουν Αγγλικά αξιοποιώντας όλες τους τις ικανότητες.