Πολλοί από εμάς ανησυχούμε για το επίπεδο των Αγγλικών των παιδιών μας και για το κατά πόσο αυτά που μαθαίνουν στο σχολείο ή στα εξωσχολικά μαθήματα είναι αρκετά για να τους εξασφαλίσουν ευκαιρίες για το μέλλον. Ξεχνάμε όμως πόσα πολλά πράγματα μπορούμε να κάνουμε μαζί τους στο σπίτι. Υπάρχουν πολλές ιδέες και δραστηριότητες που μπορούμε να ενσωματώσουμε στην καθημερινότητά μας και που μπορούν εύκολα να αποτελέσουν μια ευχάριστη νότα της οικογενειακής μας ζωής στα Αγγλικά.
Καθημερινές συνήθειες
Ας πάρουμε κάποιες απλές συνήθειες. Η ζωή ενός παιδιού σε μεγάλο βαθμό αποτελείται από δομημένες δραστηριότητες κατά τις οποίες έχουμε την τάση να επαναλαμβάνουμε συγκεκριμένες φράσεις όταν του ζητάμε να κάνει πράγματα. Για παράδειγμα, όλοι γνωρίζουμε ότι είναι δύσκολο να πείσουμε τα παιδιά μας να πλύνουν τα χέρια τους πριν καθίσουν στο τραπέζι για φαγητό. Μπορούμε λοιπόν να κάνουμε αυτή τη διαδικασία διασκεδαστική με ένα τραγούδι που θα σηματοδοτεί την έναρξη της διαδικασίας ενώ θα τους μαθαίνει σημαντικές φράσεις στα Αγγλικά και θα γίνεται η δουλειά μας χωρίς κλάματα:
Now it’s time to wash our hands, wash our hands!
Now it’s time to wash our hands and come to lunch!
Το ίδιο μπορούμε να εφαρμόσουμε με το συγύρισμα, το βούρτσισμα των δοντιών ή ακόμα και για να φάνε τα παιδιά τα λαχανικά τους!
Ποιηματάκια και γλωσσοδέτες
Εκτός από τις γλωσσικές δομές και τις χρήσιμες φράσεις, θέλουμε επίσης τα παιδιά μας να γίνονται κατανοητά όταν μιλούν Αγγλικά και ο καλύτερος τρόπος για να το καταφέρουμε αυτό είναι η πολλή εξάσκηση στον προφορικό λόγο. Οι φυσικοί ομιλητές της αγγλικής γλώσσας μεγαλώνουν με επαναλαμβανόμενα ποιηματάκια στην καθημερινότητά τους, τα οποία τους βοηθούν να κατακτήσουν τους φθόγγους, τον επιτονισμό, τον τονισμό των λέξεων και των προτάσεων. Όλα αυτά αποτελούν σημαντικά στοιχεία για σωστή προφορά, επομένως ακολουθώντας το παράδειγμά τους βοηθάμε τα παιδιά μας με τον καλύτερο τρόπο.
Τα ποιηματάκια και οι γλωσσοδέτες πρέπει να είναι διασκεδαστικά και ευκολομνημόνευτα, κι αν μάλιστα συνοδεύονται από κάποια σωματική κίνηση που θα τα βοηθήσει να θυμούνται τις λέξεις, ακόμα καλύτερα. Ένα γνωστό ποιηματάκι που ίσως ήδη ξέρετε, είναι το «Pat-a-cake» που συνοδεύεται από παλαμάκια:
Pat-a-cake, Pat-a-cake
Baker’s man
Bake me a cake as fast as you can
Pat it, and prick it and mark it with ‘B’
Put it in the oven for Baby and me.
Καθώς λέτε το ποιηματάκι χτυπάτε τα χέρια σας με τα χέρια του παιδιού σας, πρώτα τα δικά σας μεταξύ τους και μετά με τα δύο σας χέρια τα χέρια του παιδιού σας. Θα τους αρέσει πολύ αυτό το παιχνίδι μόλις το μάθουν.
Όταν αναλύσουμε κάποιους από τους ήχους, θα δούμε ότι τα παιδιά μαθαίνουν να ξεχωρίζουν τα σύμφωνα /b/ και /p/ που δυσκολεύουν πολλούς μαθητές ακόμα και μεγαλύτερης ηλικίας. Υπάρχει επίσης ο συνδυασμός των λέξεων «bake» και «cake» τις οποίες μαθαίνουν αυθόρμητα τα παιδιά μέσα από το ποιηματάκι κι έτσι προφέρουν πιο σωστά παρόμοιες λέξεις όπως το «make» και το «take».
Η πρόκληση του γλωσσοδέτη
Στα παιδιά αρέσουν οι γλωσσοδέτες και θα αφιερώσουν πολύ χρόνο για να νικήσουν τη μαμά, τον μπαμπά και τα αδέλφια τους στην καλύτερη προφορά των λέξεων. Δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος για να μάθουν Αγγλικά χωρίς να το καταλάβουν! Η πρόκληση του γλωσσοδέτη μπορεί να γίνει η εβδομαδιαία συνήθεια την ώρα του φαγητού. Δεν θα είναι μόνο διασκεδαστική αλλά σίγουρα θα τονώσει την αυτοπεποίθηση των παιδιών σας στις δεξιότητες ομιλίας και θα τα βοηθήσει να εξασκηθούν στις δεξιότητες κατανόησης του προφορικού λόγου καθώς θα περιμένουν να σας ακούσουν να κάνετε λάθος! Αν δεν αισθάνεστε σίγουροι για τις δικές σας δεξιότητες, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε ηχητικά αρχεία.
Ένας γνωστός γλωσσοδέτης για την εξάσκηση στους ήχους «sh» και «s» είναι το: «She sells seashells by the seashore». Αν θέλετε, μπορείτε στο τέλος της δραστηριότητας να βάλετε το παιδί σας να ζωγραφίσει κάτι σχετικό με τον γλωσσοδέτη.
Θα βρείτε μερικούς από τους πιο γνωστούς γλωσσοδέτες της αγγλικής γλώσσας (tongue twisters) στην ιστοσελίδα LearnEnglish Kids.
Εκπαιδευτικές κάρτες
Πιθανόν να θεωρείτε ότι δεν έχετε χρόνο για να εκτυπώνετε και να κόβετε εκπαιδευτικές κάρτες, αλλά στην πραγματικότητα μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε τόσες πολλές δραστηριότητες που όντως αξίζει να αφιερώσετε τον χρόνο που χρειάζεται. Αν έχετε μερικές κάρτες εύκαιρες την ώρα που ετοιμάζετε το φαγητό ή μια βροχερή μέρα, μπορείτε να τις αξιοποιήσετε και να βοηθήσετε τα παιδιά σας να μελετήσουν για ένα διαγώνισμα Αγγλικών, αλλά και να περάσετε ποιοτικό χρόνο μαζί τους.
Κατ’ αρχάς μπορείτε να παίξετε το γνωστό παιχνίδι μνήμης ταιριάζοντας τις κάρτες με τις ίδιες εικόνες. Παίζετε εναλλάξ με το παιδί σας προσπαθώντας να θυμηθείτε πού βρίσκεται η σωστή κάρτα. Είναι σημαντικό να λένε τι βλέπουν σε κάθε κάρτα όταν διαλέγουν. Μπορείτε να κάνετε το παιχνίδι πιο απαιτητικό χρησιμοποιώντας συνδυασμούς εικόνων/λέξεων ώστε το παιδί σας να εξασκείται στην αναγνώριση των λέξεων και την ορθογραφία. Αν έχετε μεγαλύτερα παιδιά, παρακινείστε τα να παίξουν μαζί σας. Το παιχνίδι αυτό βοηθάει εξαιρετικά στην επανάληψη και την εμπέδωση των Αγγλικών για όλους.
Ένα άλλο λιγότερο γνωστό παιχνίδι είναι να κολλήσετε στο τραπέζι με λίγο αυτοκόλλητο κάρτες με διαφορετική θεματολογία, π.χ. τέσσερις κάρτες με ζώα, τέσσερις κάρτες με ρούχα, κλπ. Παίρνοντας ένα ζάρι και μερικά πιόνια, φτιάχνετε ένα επιτραπέζιο στα Αγγλικά. Καθώς το παιδί σας προχωράει, μπορείτε να προσθέσετε κάρτες όπως το «Miss a turn», «Go back two spaces» κλπ. Εκτός από την εξάσκηση στο λεξιλόγιο, τα παιδιά θα συνηθίσουν να χρησιμοποιούν τις χαρακτηριστικές φράσεις στα επιτραπέζια παιχνίδια όπως «It’s my turn», «You’re next». Μπορούν επίσης να παίζουν το παιχνίδι αυτό μόνα τους και μόλις τελειώνουν να ταξινομούν τις κάρτες ανάλογα με το θέμα τους. Μπορείτε να διαλέξετε από πολλές έτοιμες κάρτες που θα βρείτε στο www.learnenglishkids.britishcouncil.org/flashcards.
Ιστορίες
Η ζωή των παιδιών δεν θα ήταν η ίδια αν δεν υπήρχαν ιστορίες που αποτελούν πραγματικά μία καταπληκτική πηγή άντλησης γλωσσικών στοιχείων. Οι ειδικοί λένε ότι έχουμε μια τράπεζα φράσεων με εύκολη πρόσβαση την οποία χρησιμοποιούμε χωρίς να σκεφτόμαστε. Οι ιστορίες είναι χρυσωρυχείο χρήσιμων φράσεων.
Ένα παράδειγμα αποτελεί η κλασσική ιστορία «What’s the time, Mr Wolf?». Ακόμα και η πρώτη φράση είναι ένα καλό παράδειγμα μιας χρήσιμης φράσης αλλά καθώς προχωράτε στην ιστορία μπορείτε να βρείτε φράσεις όπως «It’s dinner time», «It’s time for lunch», «It’s time to lay the table», «It’s five o’clock!» κλπ. Όλα αυτά είναι εξαιρετικά παραδείγματα τα οποία μπορείτε να ενσωματώσετε στις καθημερινές συνήθειες των παιδιών σας για να τα βοηθήσετε να χρησιμοποιούν τα Αγγλικά με φυσικό και διασκεδαστικό τρόπο.
Το κουτί του θησαυρού των Αγγλικών
Αξίζει να συγκεντρώσετε όλα αυτά τα παραμύθια, τις εκπαιδευτικές κάρτες και τα παιχνίδια και να τα φυλάτε σε ένα ειδικό κουτί, το «Κουτί του Θησαυρού των Αγγλικών». Αυτό σημαίνει ότι καθώς τα παιδιά αποκτούν αυτοπεποίθηση, θα θέλουν να παίζουν μόνα τους και να έχουν όλα αυτά τα αντικείμενα συγκεντρωμένα σε ένα ξεχωριστό μέρος, γεγονός που θα τα ενθαρρύνει να παίζουν αυθόρμητα χρησιμοποιώντας τα Αγγλικά που έχουν μάθει μαζί σας και μέσα στην τάξη. Θα εκπλαγείτε με το πόσο πολλά μαθαίνουν από αυτές τις δραστηριότητες.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι αν αφιερώσουμε λίγο χρόνο για να καθιερώσουμε ευχάριστες διαδικασίες και παιχνίδια στο σπίτι αυξάνεται κατά πολύ η αυτοπεποίθηση των παιδιών μας και οι δεξιότητές τους στα Αγγλικά.