Μπορεί να δυσκολευτείτε να υπολογίσετε πόσες αγγλικές λέξεις γνωρίζει το παιδί σας. Μερικές φορές μπορεί να φαίνεται ότι το παιδί σας δεν σημειώνει καμιά πρόοδο ή δεν γνωρίζει τη λέξη για το πιο απλό πράγμα. Όμως συμβαίνει όντως έτσι; Η Elisabeth Jackson, καθηγήτρια του British Council, προσεγγίζει το θέμα πιο αναλυτικά.
Η διαδικασία της εκμάθησης
Η εκμάθηση λεξιλογίου είναι όντως μια διαδικασία και όσο πιο μικρό είναι το παιδί, τόσο πιο άμεσα κατανοείτε ότι χρειάζεται να περάσει από τα ακόλουθα στάδια προτού ξεκινήσει πράγματι να μιλάει Αγγλικά από μόνο του. Κάθε μαθητής που διδάσκεται την αγγλική γλώσσα, από τα παιδιά προσχολικής ηλικίας μέχρι τους ενήλικες μαθητές, διανύει αυτά τα στάδια, καθώς μαθαίνει και μπορεί να ωφεληθεί από τον χρόνο που αφιέρωσε σε κάθε στάδιο της διαδικασίας εκμάθησης.
Η εκμάθηση της αγγλικής γλώσσας ξεκινά με την κατανόηση του προφορικού λόγου
Όλα ξεκινάνε μαθαίνοντας το παιδί σας να ακούει την αγγλική γλώσσα. Μπορεί να είναι το μάθημα Αγγλικών στην τάξη ή να ακούει εσάς στο σπίτι να μιλάτε ή, ακόμα καλύτερα, και τα δύο! Θυμηθείτε πώς ήταν όταν το παιδί σας μάθαινε να μιλάει για πρώτη φορά. Του μιλούσατε για καθημερινά πράγματα όπως, για παράδειγμα, τι κάνατε εσείς ή τι έβλεπε εκείνο. Τα παιδιά ακούνε επί ώρες τους άλλους να μιλούν πριν αρθρώσουν την πρώτη τους λέξη. Το ίδιο ισχύει και με την εκμάθηση των Αγγλικών. Μιλώντας στο παιδί σας, του δίνετε την ευκαιρία να αφομοιώσει τη γλώσσα.
Κατά την προσχολική ηλικία (2–5 ετών), το μυαλό των παιδιών είναι πολύ δραστήριο. Γι’ αυτό το λόγο μπορεί να είναι πολύ ωφέλιμο για τα παιδιά αυτής της ηλικίας να εξοικειώνονται με την αγγλική γλώσσα όσο το δυνατόν περισσότερο.
Τι μπορώ να κάνω εάν το παιδί μου δεν μιλάει Αγγλικά στο σπίτι;
Μην έχετε την προσδοκία να αρχίσει το παιδί σας να μιλάει Αγγλικά από τη μια μέρα στην άλλη. Στην πραγματικότητα, τα περισσότερα παιδιά διανύουν μια «σιωπηρή περίοδο» κατά την οποία αφομοιώνουν τη γλώσσα, χωρίς να είναι ακόμη έτοιμα να τη μιλήσουν. Μην ανησυχείτε όμως! Είναι απόλυτα φυσιολογικό στάδιο. Όταν το παιδί νιώσει έτοιμο, θα αρχίσει να μιλάει, γι’ αυτό δεν υπάρχει λόγος να βιάζεστε. Εάν σας απασχολεί η πρόοδος που κάνει το παιδί σας όταν μιλάει Αγγλικά, τότε το πιο σημαντικό που μπορείτε να κάνετε σε αυτή την περίπτωση είναι να του προσφέρετε όσες περισσότερες ευκαιρίες γίνεται για να ακούει Αγγλικά που χρησιμοποιούνται στον προφορικό λόγο.
Έμφαση στην κατανόηση
Προτού το παιδί σας ξεκινήσει να προσδιορίζει με όνομα τα αντικείμενα, είναι πρωτίστως απαραίτητο να κατανοήσει τι σημαίνουν οι λέξεις και να αναγνωρίζει αυτές τις λέξεις όταν τις ακούει.
Στα πιο μικρά παιδιά, κάνετε ερωτήσεις που μπορούν να απαντηθούν μη λεκτικά. Για παράδειγμα, όταν κοιτάζετε μαζί με το παιδί σας μια φωτογραφία και το ρωτάτε: «Τι είναι αυτό; Είναι άλογο;», δεν έχει σημασία αν το παιδί δεν απαντήσει στο ερώτημά σας, καθώς το βασικό σας μέλημα είναι να του δώσετε την ευκαιρία να ακούσει Αγγλικά σχετικά με αυτό που κάνει ή σκέφτεται.
Άλλο παράδειγμα είναι όταν ετοιμάζετε τη τσάντα του σχολείου μαζί με το παιδί σας, ζητήστε του να σας δώσει το μπλε μολύβι.
Αυτό το στάδιο της εκμάθησης μπορεί να ενσωματωθεί σε πολλές από τις δραστηριότητες που περιγράφονται σε αυτό το άρθρο, και το παιδί σας μπορεί να «απαντά» δείχνοντας πράγματα, γνέφοντας με το κεφάλι του, μιμούμενο πράξεις ή ζώα ή φέρνοντάς σας αντικείμενα. Αυτές οι απλές δραστηριότητες σας επιτρέπουν να ελέγξετε το βαθμό στον οποίο έχει κατανοήσει το παιδί σας τα Αγγλικά και, επίσης, σας διαβεβαιώνουν ότι το παιδί σας όντως μαθαίνει!
Επανάληψη ως βοήθημα για εκμάθηση γλώσσας
Σε έναν ιδανικό κόσμο, θα μπορούσαμε να ακούμε μια ξένη λέξη και να τη θυμόμαστε αμέσως από την πρώτη φορά. Στην πραγματικότητα, όμως, χρειάζεται αρκετή επανάληψη για να απομνημονεύσουμε πράγματα. Η επανάληψη, ως βοήθημα για την εκμάθηση γλώσσας, σημαίνει να ακούμε τη λέξη πολλές φορές και, ιδανικά, σε διαφορετικά συμφραζόμενα. Δεν υπάρχει λόγος να ζητάτε από το παιδί σας να επαναλαμβάνει τις λέξεις που λέτε σαν παπαγάλος! Είναι σημαντικό να εστιάσετε στην εκμάθηση και την κατανόηση, καθώς αυτό το στάδιο θα προετοιμάσει το παιδί σας, όταν θα είναι πλέον έτοιμο να μιλήσει.
Επιπλέον, τα παιδιά εκτιμούν πραγματικά το σταθερό καθημερινό πρόγραμμα, οπότε αυτό εμπεριέχει, κατά συνέπεια, την επανάληψη λεξιλογίου. Ενδεχομένως να τραγουδάτε μαζί με το παιδί σας πριν αρχίσει τη μελέτη του στο σπίτι. Ίσως, πάλι, να αφιερώσετε 15 λεπτά για να κάνετε Αγγλικά με το παιδί σας μετά το δείπνο. Βρείτε τι είναι αυτό που ταιριάζει στο καθημερινό πρόγραμμά σας και το παιδί σας θα ωφεληθεί σίγουρα από αυτό.
Η επανάληψη τραγουδιών και παραμυθιών, όπως επίσης και το να μιλάτε Αγγλικά σε τακτική βάση σχετικά με τις καθημερινές δραστηριότητες του παιδιού σας, μπορεί να αποδειχτεί αρκετά διασκεδαστικό για τους νεαρούς μαθητές που επαναχρησιμοποιούν και να ανακυκλώνουν το λεξιλόγιό τους.
Παιχνίδι με την ξένη γλώσσα
Μπορείτε να παίζετε με τα παιχνίδια του παιδιού σας ή να χρησιμοποιείτε κάρτες σε παιχνίδια λέξεων. Υπάρχουν απεριόριστες δυνατότητες, όπως, για παράδειγμα, όταν όλες οι κάρτες είναι γυρισμένες ανάποδα και ο καθένας με τη σειρά του προσπαθεί να βρει μια συγκεκριμένη κάρτα. Μια άλλη εναλλακτική λύση είναι να τυπώσετε δύο σετ καρτών και να αφήσετε τα παιδιά να ταιριάξουν τις κάρτες μεταξύ τους. Καθώς παίζετε με το παιδί σας, μιλήστε του, ώστε να εκτίθεται περισσότερο στην ξένη γλώσσα.
Ενθαρρύνοντας τα παιδιά να μιλάνε Αγγλικά στο σπίτι
Μιλήστε στο παιδί σας για πράγματα που κάνετε μαζί. Μπορεί να αφορά οτιδήποτε το οποίο σχετίζεται με την καθημερινότητά σας. Μπορείτε να μιλάτε για ρούχα και χρώματα, ενώ το παιδί σας ντύνεται το πρωί. Μπορείτε, επίσης, να μιλάτε για παιχνίδια, ενώ τακτοποιείτε το δωμάτιό του.
Τα παραμύθια είναι ένας εύκολος τρόπος για να μάθετε Αγγλικά στο σπίτι
Ένας ακόμα υπέροχος τρόπος για να αφομοιώσει καλύτερα το παιδί σας την αγγλική γλώσσα είναι μέσα από τα παραμύθια ή τα τραγούδια. Οι δυνατές εικόνες βοηθάνε το παιδί να αφομοιώσει το παραμύθι ή το τραγούδι, χωρίς να χρειάζεται να διαβάσει ή να κατανοήσει όλες τις λέξεις. Μπορείτε, επίσης, να χρησιμοποιήσετε εκ νέου τα παραμύθια ή τα τραγούδια που άκουσε το παιδί σας στο μάθημα των Αγγλικών. Μη διστάζετε να ρωτήσετε την καθηγήτρια του παιδιού σας σχετικά με παραμύθια ή τραγούδια που λένε μέσα στην τάξη. Οι καθηγητές θα σας ενημερώσουν με προθυμία.
Αφιερώστε μερικά λεπτά για να θυμηθείτε τι κάνατε με το παιδί σας, όταν μάθαινε να μιλάει τη μητρική του γλώσσα για πρώτη φορά. Τι παραμύθια ή δραστηριότητες του άρεσαν; Ενισχύστε τα ενδιαφέροντά του, ώστε να αφομοιώνει την αγγλική γλώσσα μέσα από δραστηριότητες που απολαμβάνει.
Οι ερωτήσεις μπορούν να ενθαρρύνουν τα παιδιά να εξασκηθούν στον προφορικό λόγο της αγγλικής γλώσσας
Καθώς το παιδί σας αρχίζει να εξοικειώνεται με λέξεις που ακούει κατ’ επανάληψη στο σπίτι και στην τάξη, και, πάνω απ ’όλα, όταν νιώσει έτοιμο, τότε είναι η ώρα για να μιλήσει Αγγλικά. Για αρχή, καλό θα ήταν να προσπαθήσετε να ενθαρρύνετε το παιδί σας να σας δώσει σύντομες λεκτικές απαντήσεις σε ερωτήματα για τα οποία νιώθετε ότι μπορεί να απαντήσει με αυτοπεποίθηση.
Ξεκινήστε με απλές ερωτήσεις για την καθημερινότητά του ή ένα παραμύθι στις οποίες μπορεί να δώσει απλές μονολεκτικές απαντήσεις, όπως π.χ.: «Τι χρώμα έχει αυτή η τσάντα;» (Απάντηση: κόκκινο).
Στην περίπτωση που το παιδί σας κάνει μια ζωγραφιά, μπορείτε να σχολιάσετε: «Ω, ωραία ζωγραφιά. Τι είναι αυτό; Είναι σκύλος;». Μπορείτε, επίσης, να βοηθήσετε το παιδί σας να κάνει συσχετισμούς με άλλες έννοιες, απευθύνοντάς του συμπληρωματικές ερωτήσεις όπως π.χ.: «Τι κάνουν τα σκυλιά; Μπορούν να πηδήξουν; Μπορούν να τρέξουν;».
Σε μεγαλύτερα παιδιά και μαθητές, που μαθαίνουν Αγγλικά για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, απευθύνετε ερωτήσεις κρίσεως όπως: «Γιατί νομίζεις ότι ...;». Μπορείτε, επίσης, να διασκεδάσετε ακόμα περισσότερο με την ξένη γλώσσα μέσα από παιχνίδια λέξεων και γρίφους. Αρχίστε να περιγράφετε πράγματα στο παιδί σας για να το ενθαρρύνετε να μαντέψει τη λέξη: «Έχω στο μυαλό μου ένα ζώο. Έχει μακριά αυτιά!» (Απάντηση: κουνέλι) ή χρησιμοποιήστε το λεξιλόγιο που μαθαίνει το παιδί σας στην τάξη και περιγράψτε του τη λέξη όπως π.χ.: «Εργάζεται σε εστιατόριο. Μαγειρεύει. Τι δουλειά κάνει; (Απάντηση: Σεφ).
Καθώς το παιδί σας εξοικειώνεται με αυτά τα παιχνίδια και η αυτοπεποίθησή του στα Αγγλικά εδραιώνεται, διασκεδάστε μαζί του, ανταλλάσσοντας ρόλους και ζητώντας του να σκεφτεί σύντομες ερωτήσεις ή περιγραφές για να μαντέψετε εσείς αυτή τη φορά!